دنبالچه یکی از اجزای بدن است که در انتهای ستون فقرات قرار گرفته و نقش مهمی در عملکرد طبیعی بدن ایفا می کند.
شاید تصور کنید که استخوان دنبالچه یک عضو ساده و بی اهمیت است اما نقش اساسی آن در سیستم حرکتی بدن زمانی مشخص میشود که این بخش حساس و کوچک با آسیب مواجه شده و می تواند تا حد زیادی دردآور باشد.
زمانی که دنبالچه عملکردی بدون نقص دارد محل قرارگیری ستون فقرات ثبات داشته و شما می توانید تحرکاتی همچون نشستن، برخاستن، راه رفتن و دویدن را به آسانی و بدون محدودیت و درد انجام دهید.
اما زمانی که این استخوان مثلثی شکل که در میان باسن و لگن قرار می گیرد با درد و آسیب مواجه میشود محدودیت ها نمایان شده و تا حد زیادی نگران کننده است.
گاهی اوقات دنبالچه بنا به دلایل مختلف با ترک، شکستگی و یا جابجایی مواجه میشود و تمامی این حالات با کوچک ترین تکان در بدن درد زیادی به همراه دارند.
تعداد زیادی از متخصصانی که در زمینه درمان آسیب های استخوانی فعالیت دارند معتقدند که اگر دنبالچه از جایگاه خود جابجا شود دردآور است و مشکلات و محدودیت های حرکتی زیادی در پی دارد.
آسیب در دنبالچه سن و سال نمی شناسد و گاهی افراد جوان تر به دلیل نشستن های طولانی مدت و ایجاد فشار دائمی بر روی دنبالچه درد را در این محدوده احساس می کنند.
عموماً بانوان بیش از آقایان با چنین آسیبی مواجه میشوند زیرا نشستن بر روی سطوح سفت و همچنین انجام زایمان و بارداری و تغییرات هورمونی در بدن آنها باعث میشود تا این افراد بیش از دیگران مستعد آسیب و درد دنبالچه باشند.
مسئله دیگر این است که اگر ناحیه دنبالچه ضربه ببیند مشکلات زیادی در این قسمت پدیدار شده و دردی دائمی با افراد همراه است.
این ضربه ممکن است بر اثر انجام فعالیت های ورزشی و یا وقوع حوادث رخ دهد، در هر صورت هر چه ضربه شدیدتر باشد آسیب دیدگی دنبالچه وسیع تر خواهد بود.
یکی دیگر از دلایل مهم درد دنبالچه ابتلا به تومورهای سرطانی است، اگر غده های سرطانی بر روی ستون مهره ها قرار بگیرند به مرور زمان فشار بر روی دنبالچه و بخش های مجاور هم وارد میشود.
همین مسئله باعث ایجاد درد در دنبالچه شده و تا زمانی که درمان انجام نشود چنین عارضه ای با فرد همراه خواهد بود.
متخصصان معتقدند که بارداری و در پی آن ترشحات هورمون های مختلف عاملی برای درد دنبالچه است.
این هورمون ها به نرم شدن استخوان ها و مفاصل کمک می کند تا بدن برای زایمان آماده شود.
این مسئله تاثیرات منفی بر بخش های خاصی از بدن دارد و ممکن است با جابجایی استخوان دنبالچه دردهای مکرر و ممتد را تجربه کنید.
با این حال افتادن از ارتفاع و هرگونه ضربات فیزیکی ناشی از اتفاقات مختلف به درد دنبالچه ختم میشود.
افرادی که با چاقی مواجه هستند و یا اسپاسم های غیر طبیعی عضلات بالابرنده مقعد را تجربه می کنند همگی به درد دنبالچه مبتلا شده و با توجه به شدت آسیب این عارضه رخ می دهد.
علل احتمالی درد دنبالچه چیست؟
گاهی اوقات دردی که در ناحیه دنبالچه اتفاق می افتد دلیل خاصی ندارد و ممکن است افراد با وضعیت جسمانی کاملاً خوب با این مشکل مواجه شوند.
گاهی اوقات برخی از بیماری های داخلی باعث میشود تا قسمت های خاصی از بدن تحت فشار قرار بگیرند.
به عنوان مثال درد دنبالچه ممکن است نشات گرفته از آسیب دیدگی در ستون فقرات باشد.
اگر مهره ها آسیب ببینند یا دیسک ها از بین بروند به مرور زمان فشار وارد بر دنبالچه افزایش پیدا کرده و این مسئله باعث درد در این قسمت از بدن میشود.
برخی از افراد با وجود ابتلا به تومورهای سرطانی ممکن است هنگام نشستن و برخاستن درد زیادی را در ناحیه دنبالچه تجربه کنند.
چنین آسیبی کاملا طبیعی است و زمانی که توده های سرطانی در بخش های مختلف کمر پدیدار میشوند فشارهای مضاعف به دنبالچه به مرور زمان باعث ایجاد درد میشود.
اکثر بانوانی که دوره بارداری را سپری می کنند در ماه های آخر و حتی بعد از زایمان ممکن است درد دنبالچه را تجربه کنند، این عارضه کاملاً طبیعی است زیرا بدن هورمونی را ترشح می کند که باعث نرم تر شدن مفاصل و ضعف در عملکرد عضلات میشود تا زایمان را آسان تر کند، همین مسئله باعث میشود تا بخش های حساس تر بدن مانند دنبالچه و عضلات مجاور آن با اختلال مواجه شوند و نشستن و برخاستن های دائمی و حتی وزن سنگین جنین و مادر به این بخش حساس فشار وارد می کند و باعث ایجاد درد میشود.
حتماً شما هم شنیده اید که چاقی و اضافه وزن تا چه حد می تواند بر سلامت بدن اثرگذاری منفی داشته باشد، اما همان قدر که چاقی بر درد دنبالچه موثر است کمبود وزن و لاغری مفرط هم چنین اثری دارد.
افرادی که با کمبود وزن مواجه هستند عضلات و میزان چربی بدنشان از حد متعادل کمتر است و یا افرادی که مجبورند برای انجام فعالیت های روزانه خود در سطوح سفت و سخت بنشینند یا تحرکات زیادی داشته باشند به مرور زمان درد دنبالچه را احساس می کنند و این مسئله نشئات گرفته از عدم حمایت استخوان دنبالچه توسط عضلات و تاندوم ها و رباط های مجاور است.
اما متخصصان برخی از انواع بیماری ها را بر درد دنبالچه موثر می دانند، به عنوان مثال اگر شخصی با پوکی استخوان مواجه باشد به مرور زمان ساختار تمامی استخوان ها با ضعف مواجه شده و دردهای پیوسته در قسمت های مختلف بدن پدیدار میشود.
استخوان دنبالچه به دلیل عملکرد زیاد و ظرافت بالایی که دارد از بخش های حساس به شمار آمده و در مواجهه با پوکی استخوان از بخش های آسیب پذیر خواهد بود، اما ممکن است برخی از بیماری های دیگر مانند روماتیسم مفصلی هم بر چنین عارضه ای اثرگذار باشد.
زمانی که مفاصل بدن با ضعف مواجه میشوند و ساختار طبیعی آنها دچار اختلال میشود قطعاً استخوان های داخلی بدن هم درگیر خواهند شد و دنبالچه یکی از بخش های حساسی است که متحمل آسیب شده و نهایتاً با درد زیاد محدودیت های حرکتی فراوانی را در پی دارد.
شایع ترین علت درد در ناحیه دنبالچه چیست؟
دردی که در ناحیه دنبالچه اتفاق می افتد بسیار نگران کننده است و به گونه ای است که افراد در تمامی حالات این درد را حس کرده و به دنبال راه های موثر جهت رفع و بهبود آن هستند.
مهم است بدانید که شایع ترین دلایل درد دنبالچه فشار مضاعف و غیر استانداری است که به این استخوان حساس وارد میشود، اگر عوامل موثر بر درد دنبالچه را بشناسید می توانید با مراقبت بیشتر از بروز چنین آسیبی پیشگیری نمایید.
برخی از افراد در پی انجام فعالیت های خاص به درد دنبالچه مبتلا میشوند، انجام برخی از فعالیت های ورزشی مانند قایقرانی یا دوچرخه سواری به دلیل عقب و جلو شدن دائمی استخوان دنبالچه ممکن است باعث این نوع درد شوند و دنبالچه از جایگاه خود خارج خواهد شد و قطعاً در رفتگی دنبالچه درد زیادی در پی دارد.
از دیگر دلایل مهم درد در ناحیه دنبالچه باید به زایمان اشاره کرد.
معمولاً بانوان در دوره های بارداری درد دنبالچه را احساس می کنند اما در ماه های اول تا پیش از زایمان این عارضه بسیار خفیف است و حتی ممکن است متوجه آن نشوند.
به روزهای انتهای بارداری که نزدیک میشوند و حتی پس از انجام زایمان این درد به اوج خود رسیده و به دلیل نرم تر شدن مفاصل و عضلات درد دنبالچه شدت می یابد.
در پی انجام زایمان کشیدگی بیش از حد رباط ها و تاندون ها باعث میشود تا محل قرارگیری دنبالچه کمی تغییر کند و به همین دلیل است که این درد بعد از زایمان به اوج خود خواهد رسید.
تمامی کسانی که با اسپاسم های عضلانی مواجه هستند می دانند که این تجربه چقدر دردآور است، اما زمانی که عضلات کف لگن و مجاور دنبالچه دچار اسپاس میشوند فشاری مضاعف به این استخوان وارد شده و تا حد زیادی دردآور است.
دردی که در دنبالچه اتفاق می افتد تنها مربوط به آسیب دیدگی این استخوان مثلثی شکل نیست، گاهی اوقات در رفتگی و یا پیچش ناگهانی در لگن و هرگونه آسیب در این استخوان حساس نهایتاً به درد دنبالچه ختم میشود و این بخش از بدن به گونه ای است که تمامی اجزا با یکدیگر در ارتباط بوده و نقص کوچک در هر قسمت دیگر بخش ها را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.
متخصصان علت اصلی درد دنبالچه را آسیب دیدگی این استخوان می دانند.
فرقی نمی کند که آسیب ها و ضربات در هنگام انجام چه نوع فعالیت هایی اتفاق افتاده باشد اما اغلب افراد در هنگام انجام ورزش های شدید و اتفاقات و حوادث ناگهانی به درد دنبالچه مبتلا میشوند.
از مهمترین علل ایجاد درد دنبالچه باید به جراحی لگن اشاره کرد، افرادی که سابقه انجام جراحی های لگنی را دارند ممکن است بعد از طی کردن دوره نقاهت متوجه درد دنبالچه شوند، اما این مسئله قابلیت درمان دارد ولی از عوارض شایع عمل های لگنی می باشد.
با حال هرگونه آسیب و عارضه در ستون فقرات نهایتاً به دردها دنبالچه ختم میشود زیرا این استخوان دقیقاً در انتهای ستون فقرات قرار گرفته و هرگونه فشار مضاعف بر این بخش می تواند دنبالچه را نیز تاثیر قرار دهد و آسیب به دنبالچه عموماً با درد همراه است.
با تمام این تفاسیر اگر بخواهیم دلایل اصلی و شایع درد دنبالچه را به اختصار برایتان بازگو کنیم می توان به آسیب های ورزشی شدید اشاره کرد، همچنین مشاغل پرکار و سنگین و نحوه قرارگیری بدن به ویژه در پوزیشن های نامناسب بر بروز این درد اثر دارد.
البته متخصصان معتقدند که تفاوت در طول پاها و ابتلا به بیماری اسکولیوز هم از جمله دلایل آسیب دیدگی دنبالچه است.
همچنین بیماری های التهابی مانند آرتریت پسوریازیس و همچنین آرتروز دژنراتیو از دیگر دلایل مهم و تاثیرگذار بر این آسیب هستند.
تشخیص کوکسیدینیا یا درد دنبالچه چگونه است؟
تمامی افراد بعد از احساس درد در ناحیه دنبالچه سعی دارند که سریع تر به پزشک مراجعه کرده تا متخصصان بتوانند با بررسی های دقیق علت و شدت آسیب را مشخص کنند و با این کار درمان های تخصصی خیلی زود در پیش گرفته میشود.
اولین و ساده ترین روش برای تشخیص درد دنبالچه معاینات فیزیکی است، متخصصان با بررسی لگن و مقعد می توانند علت درد را مشخص کنند و حتی اگر تومورهای سرطانی در این محدوده رشد کرده باشند خیلی زود حضور آنها را اعلام کرده و تا حد زیادی می توانند تشخیص دقیق و بی نقصی ارائه دهند.
در کنار معاینات فیزیکی متخصصان از سایر روش های تشخیصی نوین و دقیق هم استفاده می کنند که از کاربردی ترین آنها می توان به اشعه ایکس اشاره کرد.
تابش اشعه ایکس به بخش استخوانی بدن باعث میشود تا هرگونه ترک و شکستگی به راحتی نمایان شود و اگر دنبالچه با چنین آسیب هایی مواجه باشد به واسطه تابش اشعه ایکس مشخص میشود.
متخصصان برای بررسی بیماری های خاص و پنهان در ستون فقرات سی تی اسکن را مناسب تر می دانند و می توانند برای بررسی تومور کوردوما از سیتی اسکن استفاده کرده و اطلاعات دقیق و جزئی را کسب می نمایند.
همانطور که گفته شد دردی که در دنبالچه اتفاق می افتد گاهاً نشات گرفته از تومورها و یا بروز عفونت است، اما اگر پزشک بخواهد چنین مسائل جزئی را بررسی کند از روش ام آر آی استفاده می کند تا بتواند علاوه بر بافت استخوانی قسمت های نرم تر و عضلانی را نیز بررسی نماید.
توجه داشته باشید که اسکن استخوان یک روش کاربردی و کم خطا برای بررسی التهابات جسمانی است و متخصصان به این واسطه می توانند تشخیصی دقیق و بی نقص داشته باشند.
با این حال بررسی آسیب ها و بیماری های جسمانی و البته داخلی کار چندان آسانی نیست و متخصصان از سایر روش های نوین و البته کاربردی استفاده کرده تا ضمن محافظت از سلامت بیماران بتوانند تشخیصی به عیب و نقص داشته باشد و روند درمان را مطابق با آسیب پیش آمده انجام خواهند داد.
کوکسیدینیا یا درد دنبالچه چگونه درمان می شود؟
آسیب دیدگی دنبالچه یک مسئله مهم است که باید برای رفع و درمان آن سریعا اقدام کنید در غیر این صورت این عارضه هر لحظه تشدید شده و دردهای بیشتری در پی دارد.
دکتر ستار ندری با توجه به شدت آسیب روش های درمانی متفاوتی در نظر می گیرد، در قدم اول با مراقبت های خانگی می تواند این عارضه را بهبود دهد اما اگر کارساز نباشد روش های غیر جراحی انجام می پذیرد.
اولین شیوه درمانی مراقبت از بدن است و بهتر است این افراد از نشستن های طولانی مدت پرهیز کرده و با دوش آب گرم می توانند به شل شدن عضلات کمک کنند و این کار برای تسکین درد مناسب است.
در قدم های بعدی افراد می توانند از انواع بالشتک های مخصوص برای نشستن استفاده کنند و مصرف داروهای ملین از بروز یبوست پیشگیری کرده و درد دنبالچه را تسکین می دهد.
در کنار تمامی موارد گفته شده افراد می توانند همه روزه به مدت نیم ساعت از کمپرس سرد استفاده کرده و محل درد را پوشش دهند البته با استفاده از کمپرس گرم هم می توانید به تسکین درد عضلات مجاور کمک کنند.
در کنار مراقبت های خانگی و ابتدایی پزشکان روش های تخصصی تر را انجام داده و تا حد زیادی درمان های موثر انجام می پذیرد.
گاهی اوقات با تزریق بی حسی موضعی می توانند التهابات پیش آمده را کاهش داده و با مسدود کردن عصب های منتهی به دنبالچه درد را از بین می برند.
البته طب سوزنی برای جا انداختن استخوان دنبالچه مورد استفاده قرار می گیرد و البته انجام ماساژ با روش های اصولی به تسکین این درد کمک خواهد کرد.
از دیگر روش های موثر و البته غیر جراحی می توان به انجام تمرینات کششی اشاره کرد که تحت نظر یک فیزیوتراپیست انجام می گردد، همچنین تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست برای کاهش درد فرایندی مفید و موثر است.
متخصصان به جز روش های گفته شده فرایندهای تخصصی تر مانند دارو درمانی را انجام خواهند داد، توجه کنید که اگر پزشک مجبور باشد، برای بهبود و تسکین درد دنبالچه جراحی را هم انجام خواهند داد و مهم است که آسیب های مربوطه بررسی شوند و مطابق با وضعیت بیمار بهترین نوع درمان انجام پذیرد.
اگر بخواهیم دسته ای از انواع داروهای موثر بر درد دنبالچه را معرفی کنیم می توان به داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد صرع اشاره کرد، متخصصان انواع داروها مانند ناپروکسن و لیدوکائین و ایبوپروفن را برای درمان این آسیب مناسب می دانند و همچنین بیماران می توانند در کنار آن با انجام فیزیوتراپی به تقویت عضلات کف لگن کمک کنند.
تاثیر تغذیه بر بهبود درد دنبالچه
حتماً می دانید که داشتن یک رژیم غذایی سالم و البته مقوی تا چه حد می تواند بر حفظ سلامت بدن موثر باشد، اما با بروز برخی از آسیب ها و بیماری های جسمانی مصرف برخی از انواع خوراکی ها به تمامی افراد توصیه میشود و البته منع خوراکی برای این افراد نیز وجود دارد.
اگر با مشکلاتی همچون درد دنبالچه مواجه هستید و این عارضه در پی التهابات استخوانی اتفاق می افتد می توانید از خوراکی های ضد التهاب استفاده کنید.
مصرف انواع چربی مانند امگا ۳ برای این افراد مناسب است و البته باید خوراکی های حاوی آنتی اکسیدان را نیز به طور روزانه مصرف کنند.
متخصصان مصرف برخی از انواع میوه ها مانند کیوی، موز، سیب انگور و انار را برای این افراد مناسب می دانند و مهم است که به طور مرتب شیر پاستوریزه و دیگر انواع لبنیات را مصرف نمایند.
با این کار می توان حجم قابل توجهی از ویتامین های بدن را تامین کرده و از سلامت خود مراقبت نمایید و به بهبود درد دنبالچه نیز کمک خواهید کرد.
پیشگیری از درد دنبالچه
تمامی کسانی که با درد دنبالچه آشنایی دارند می دانند که این مسئله تا چه حد می تواند باعث ایجاد محدودیت های حرکتی شود، به همین دلیل سعی دارند بعد از بهبودی کامل این عارضه با رعایت نکات مهم از بروز مجدد این آسیب پیشگیری نمایند.
ساده ترین راهکار برای پیشگیری از درد دنبالچه این است که به هیچ عنوان نباید برای مدت زمان طولانی بر سطوح سفت و سخت بنشینید و اگر مجبور هستید که در چنین موقعیتی قرار بگیرید حتماً از یک بالشتک نرم برای نشیمنگاه خود استفاده کنید و پس از نشستن های طولانی مدت زمانی را به انجام کشش و نرمش اختصاص دهید.
اما برای پیشگیری از ابتلا به درد دنبالچه مهم است که از سلامت خود مراقبت کنید و با جلوگیری از سقوط از بلندی و یا افتادن با شدت زیاد می توانید از سلامت و عملکرد طبیعی دنبالچه محافظت نمایید.
نکته دیگر این است که اگر ورزش های خاصی مانند دوچرخه سواری یا قایقرانی را انجام می دهید حتماً برای بهبود وضعیت دنبالچه و تقویت عضلات مجاور آن تمرینات خاصی که متخصصان در اختیارتان قرار می دهند را انجام دهید با این کار فشار وارد بر دنبالچه را رفع کرده و عضلات مجاور می توانند تحمل بالاتری نسبت به آسیب های احتمالی داشته باشند.
راهکار دیگر و البته موثر برای پیشگیری از درد دنبالچه انجام پیاده روی در سطوح صاف است و با یک سرعت آهسته و مداوم می توانید پیاده روی را انجام داده و به تقویت عضلات کمک خواهید کرد.
شایع ترین علائم درد دنبالچه
درد دنبالچه یک آسیب جسمانی وسیع است که علاوه بر ناحیه کمر می تواند نشیمنگاه افراد را تحت تاثیر قرار داده و نشستن و برخاستن و حتی راه رفتن را برای افراد دشوار می کند، اما این عارضه علائم و نشانه هایی دارد که از شایع ترین آنها می توان به درد هنگام نشستن اشاره کرد.
این افراد در هنگام نشستن دردی لحظه ای و کوبنده را در ناحیه دنبالچه تجربه کرده که البته در پوزیشن مناسب رفع میشود، اما این عارضه در همه حال با شخص همراه است و هنگام نشستن و برخاستن تشدید میشود.
یکی دیگر از نشانه های آسیب در دنبالچه این است که با لمس این استخوان درد زیادی را متحمل میشوید حتی ممکن است هنگام نشستن و ایجاد فشار بر دنبالچه این دردها را به طور مکرر تجربه کرده و قرار گرفتن در یک حالت ثابت برای فرد غیر ممکن خواهد بود.
از نشانه های آسیب و درد دنبالچه باید به این نکته اشاره کرد که این افراد هنگام یبوست دردهای شدید و غیرقابل تحملی را تجربه می کنند و این دردها حتی پس از دفع مدفوع اتفاق افتاده و در همه حال با فرد همراه است.
من همیشه فکر می‌کردم که سرطان فقط در افراد مسن رخ می‌دهد. آیا برای جوان‌ترها هم خطرات مشابه وجود دارد؟
سلام این سوال خیلی خوبیه! نه واقعیت اینه که سرطان می‌تونه هر کسی رو در هر سنی تحت تاثیر قرار بده. بعضی نوع‌ها بیشتر در افراد مسن شایعند، اما مواردی هم داریم که در افراد جوان‌تر دیده میشه بنابراین، برای پیشگیری، توجه به علائم اولیه و مراجعه منظم به پزشک خیلی مهمه